Ötegezegen Keşfi: Türk Astronomlarından Geldi!

Ötegezegen keşfi Türk astronomlarından geldi! Beş yılın sonunda ortaya çıkan çalışmaların sonucunda ötegezegen keşfi olumlu sonuçlandı!

5 yılın sonunda heyecanlandıran gelişme Türk Astronomlarından geldi! Evren ve uzay konularına ilginin giderek arttığı şu günlerde ülkemizin bilim insanlarından enteresan bir haber geldi. Uzay sisteminde 2 yeni ötegezen keşfi gerçekleşti. Bu güncel bilimsel araştırmanın detaylarını gelin birlikte inceleyelim:

Prof. Dr. S. Osman Selam, Dr. Öğretim Üyesi Sinan Aliş, Doç. Dr. Özgür Baştürk ve Murat Esmer’in birlikte gerçekleştirdiği çalışmayla ülkemizdeki iki yeni ötegezegen keşfedildi. Ülkemizin yeni keşfedilen ikinci ve üçüncü ötegezegeni Kepler-451’i çevreleyen çift sisteminin etrafında dönüyor.

Ötegezegen Keşfi: Yıldızların Artıklarıyla Oluşuyor

Kepler-451’in belki de en çok ilgi çeken özelliği, içerisinde gelişiminin son dönemlerinde ölmek üzere olan sıcak bir alt cüce yıldızının yer alması. Prof. Dr. S. Osman Selam, Kepler-451’deki bu yıldızların yıldız evrimi konusunda önemli olduğunu belirtiyor. Çift sistemlerin gelişimini ve evrimini daha iyi analiz edebilmek için laboratuvar özelliklerine ulaşabildiğimiz sistem Kepler-451’in çevresinde farklı bir gezegenin de yer alması durumu son derece enteresan bir hale getirdiğini de ekliyor. Bu özel sistemde tüm bu ilginç yanlarından dolayı büyük, şiddetli olaylar görülüyor. Durum böyle olunca sistem içerisinde farklı bir ötegezegen keşfi de bulunması bilim dünyasını şaşırttı.

İçerisinde Dünya’mızın yer aldığı Güneş Sistemini göz önüne bulundurduğumuzda gezegenlerin nasıl oluştuğunu anlayabiliyoruz. Yıldız oluşumu sırasında artık maddelerden meydana gelen gezegenleri keşfederken farklı bir soru işaretiyle karşı karşıya kalıyoruz: Yıldızların yaşamları sona ererken bıraktıkları atık maddelerden yeni bir gezegen oluşabilir mi?

Bu soru konuyu daha da enteresan bir duruma getiriyor. Diğer yandan küresel anlamda baktığımızda keşfedilen ötegezegen keşfi ile bu gezegenler bir çift sistem çevresinde dönen 21. ve 22. sıraya yerleşmesi de önem verilmesi gereken bir diğer nokta.

Keşfedilen İki Yeni Ötegezegenin Çevresinde Üç Gezegen Bulunuyor

Ötegezegen keşfi ile birlikte bilgileri de beraberinde geliyor. Kepler-451’e dikkatli baktığımızda ve derinlemesine incelediğimizde ortak kütle merkezinin yörüngesinde gezinen iki yıldız olduğunu ve o yıldızların da etrafında dolanan üç gezegenin yer aldığını fark ediyoruz. Bu üç dev gaz gezegeninin kütle açısından Jüpiter’den bile daha büyük.

Ortak kütle merkezine daha yakın yani en içte bulunan gezegen 451-d’de bir yılın tamamlanabilmesi için ortalama 43 gün gerekiyor. Bu yörüngenin bir dış gezegenin de bulunan ve 2015 yılında keşfedilen 451-b’nin bir tam yörünge süreci ise ortalama 406 gün sürüyor. Yıldızlarla arasında en uzakta yer alan 451-c’de bir yıl için ortalama 1800 güne ihtiyaç var. Ötegezegen keşfi bir yandan diğer bulunan keşiflerle benzerlik ve farklılıklarıyla da ön plana çıktı. Tabi ötegezegen keşfi için kullanılan ekipmanlar da oldukça farklıydı.

Bilimsel Araştırma 5 Ayrı Teleskop Kullanılarak Gerçekleştirildi

Türk bilim insanları, 2015 yılında araştırmaları sırasında ötegezegen keşfi gerçekleştirdiği 451-b’nin yörünge tamamlama süreci, kütlesi gibi nicelikleri tekrar hesaplayarak bazı noktalarda düzeltmeler yaptılar. Bu bilimsel çalışmanın ön hazırlıkları dışında tamamlanma süreci yaklaşık 7 ay sürdü.

Beş ayrı teleskopla gerçekleştirilen bu bilimsel araştırma için TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi’nde bulunan T100 teleskobu, Ankara Üniversitesinin T80 teleskobu ve Çanakkale On Sekiz Mart Üniversitesi’nin gözlemevine yerleştirilmiş İstanbul Üniversitesine ait IST60 teleskobu kullanıldı. Bunların dışında TESS ve Kepler uzay teleskoplarından elde edilen datalar da bu araştırma için kullanıldı.

Prof. Dr. Selam, yalnızca Murat Esmer’in akademik çalışmaları göz önüne alınsa bile ciddi verilere ve dolayısıyla önemli sonuçlara ulaşılabileceğini belirtiyor. Selam ayrıca bu konuda yapılan bilimsel araştırmaların hala devam ettiğini hatta yakın bir zamanda birkaç tane daha ötegezegen keşfi gerçekleşebileceğinin de sinyalini verdi.

İlginizi Çekebilir: Otomobil Devi Masarati SUV Aracı Grecale!