Çocukluk döneminden erişkinlik dönemine geçişi ifade eden ergenlik dönemi, çocukların boy, kilo gibi fiziksel gelişimlerinin de sağlıklı olduğunu göstermektedir.
Çocuklarda fiziksel gelişimin hız kazandığı bu dönemde üreme fonksiyonları kazanılmaktadır. Ergenlik yaşının belirlenmesinde takvim yaşından ziyade kemik yaşı baz alınmaktadır. Buna göre kızlar 10 yaşına erkekler ise 11 yaşına geldiği zaman ergenlik belirtileri görülmeye başlayacaktır.
Ergenlik Dönemi Belirtileri Nelerdir?
Ergenlik yaşına girilmesi ile birlikte kızlarda ve erkeklere bazı belirtiler görülmeye başlayacaktır. Belirtiler kızlarda ve erkeklerde farklı şekilde görülmektedir. Buna göre;
Kız çocuklarında görülen ergenlik dönemi belirtileri;
- Memelerde tomurcuklanma oluşması,
- Genital bölge başta olmak üzere vücudun bazı bölgelerinde tüylenmelerin olması,
- Ergenlik dönemi içerisinde görülen adet kanaması,
Erkek çocuklarında görülen ergenlik dönemi belirtileri;
- Ses kalınlaşmasının başlaması,
- Genital bölgede ve vücudun farklı bölgelerinden tüylenmelerin oluşması. Yine bu bölgelerde kararmaların meydana gelmesi,
- Yumurtalık hacimde artış meydana gelmesi,
Ergenlik Dönemi Hangi Evrelerden Oluşur?
Ergenlik süreci 5 evreden oluşmaktadır. Her bir evrede vücutta farklı değişimler meydana gelmekte ve her evrenin geçiş süresi arasında 6 ay olmaktadır. Ailelerin bu dönemde çocuklarını gözlemleyerek sürecin olması gibi gidip gitmediğini takip etmeleri gerekmektedir.
- Evre; Ergenlikten önceki süreci ifade etmektedir. Bebeklikten ergenlik belirtilerinin görülmesine kadar olan süreçtir.
- Evre; Ergenliğin başladığı dönemdir. Bu dönem içerisinde kızlarda memelerde tomurcuklanma, erkeklerde ise yumurtalık hacminde artış meydana gelmektedir.
- Evre ve 4. Evre; Birbiri ile aynı özellikleri taşıyan gelişmeleri ifade etmektedir. Fiziksel gelişim bu iki evrede hızlı bir şekilde seyretmektedir. Kızlarda bu dönemde boy uzaması gibi durumlar meydana gelirken, erkeklerde ses kalınlığı oluşmaya başlayacaktır.
- Evre; Ergenliğin biterek yetişkinlik dönemine geçişin olduğu dönemdir. Bu dönemde kızlar ve erkeklerde fiziksel gelişim tamamlanmıştır.
Ergenlik Dönemi Ne Zaman Başlar, Ne Zaman Biter?
Ergenlik sürecinin başlaması ve tamamlanması kişinin kemik yaşı ile doğrudan ilgilidir. Buna göre kızlarda 10 yaşında, erkeklerde ise 11 yaşında ergenlik belirtileri görülmeye başlayacaktır. Ergenliğin tamamlandığı yaş ise kızlarda 12,5 13 yaş erkeklerde ise 14 ve 15 yaş arasında meydana gelmektedir.
Ergenliğin başlamasını ve bitmesine etki eden bazı faktörler yer almaktadır. Buna göre;
- Kişinin beslenme şekli,
- Kilosu,
- Doğum ağırlığı,
- Cinsiyeti,
- Irkı, gibi durumlar ergenliğin seyrinde doğrudan etkilidir.
Ergenlikte Boy ve Kilo Nasıl Olmalıdır?
Ergenlikte boy ve kilo durumu birçok nedene bağlı olarak değişebilmektedir. Çocuk bu aşamada bir bütün olarak ele alınarak değerlendirme yapılmalıdır. Çocuğun beslenmesi, yaşı, cinsiyeti, sağlık durumu gibi sebepler boy ve kiloda farklılıklar oluşturabilmektedir.
Ergenlik dönemi içerisinde boy ve kiloyu etkileyen diğer bir etken vücuttaki yağ oranıdır. Bu durum tek başına etki etmese de vücut yağ oranı yüksek olanların ergenliğe daha erken girildiği görülmektedir.
Birçok sebebe bağlı olarak çocukta farklı fiziksel değişimler meydana gelebilmektedir. Bazı durumlarda geç ergenlik ya da erken ergenlik durumları meydana gelebilmektedir. Ailelerin çocuklardaki gelişimleri takip ederek ergen ergenlik ya da geç ergenlik gibi durumların görülmesi halinde doktora başvurmaları gerekmektedir.
Erken Ergenlik Nedir?
Erken ergenlik, ergenliğe dair belirtilerin kız çocuklarında 8, erkek çocuklarında ise 9 yaşından önce başladığı dönemdir. Bu dönemde kızlarda memede tomurcuklanma, erkeklerde ise yumurtlama hacmi artışı erken yaşta başlayacaktır.
Erken Ergenlik Nedenleri
Kızlarda erkeklere göre daha sık görülen erken ergenlik durumunu etkileyen bazı faktörler bulunabilmektedir. Kızlarda herhangi bir olumsuz durum teşkil etmeyen bu durum erkeklerde nadir görülmesine karşılık hastalık belirtisi olabilmektedir.
Erkeklerde az sayıda görülen erken ergenlik dönemi beyin tümörü ya da hipofiz kistleri gibi bazı hastalıkların habercisi olabilmektedir. Bununla birlikte erken ergenliğe neden olabilecek faktörler;
- Endokrin bozucular,
- Genetik faktörler,
- Hormonlar,
- Elektromanyetik alanlarda sık durmak,
- Psikolojik nedenler şeklinde olmaktadır.
Erken Ergenlik Tespiti Nasıl Yapılır?
Erken ergenlik tespitinin yapılabilmesi için en önemli teşhis fiziki muayene olmaktadır. Bununla birlikte;
- Fizik inceleme,
- Kan testleri,
- Kemik ölçümü ile erken ergenlik durumunun meydana gelip gelmediği tespit edilemektedir.
Erken Ergenlik Tedavisi Nasıl Yapılır?
Erken ergenliğe dair belirtilerin ortaya çıkması durumunda, erkek ergenlik hastalık sebebi ile oluşmuşsa o hastalığın tedavisine başlanır. Gerçek erken ergenlik gibi durumlara bağlı oluşan durum söz konusu ise tedavi yöntemi ergenlik iğnesi veya aşı tedavisi şeklinde uygulanmaktadır. Bu aşılar da amaç hipofiz bezlerinin ergenlik hormonu üretmesini engellemektir.
Ergenlik dönemi erken başladığından dolayı tedaviye başlanacak olan çocuk, doktor tarafından gözetim altında olarak büyüme hızı ve gelişim durumları 3-4 ay aralıklarla kontrol edilmelidir. Bu süreçte tedavinin işleyişine bağlı olarak ilaç dozunda değişiklik yapılabilecektir. Tedavi süreci kız çocukları 11, erkek çocukları 12 yaşına gelene kadar sürmektedir.
Çocukların bu dönemde bir yardıma ihtiyacı olduğu unutulmamalıdır. Psikoloğa gitmeye ikna edilemeyen çocuklar için Online psikolog desteği sayesinde kendi ev ortamında daha rahat bir tedavi yolu izlenebilir. Evde bir “ergen” olduğu unutulmadan, dikkatli ve sakin bir iletişim kurulmalıdır.
